Świadczenia rodzinne

Świadczeniami rodzinnymi są:

1. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka czyli tzw. „becikowe”.
2. Świadczenie rodzicielskie.
3. Zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego:
   • dodatek z tytułu urodzenia dziecka,
   • dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
   • dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka,
   • dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej,
   • dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego,
   • dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego,
   • dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.
4. Świadczenia opiekuńcze:
   1. zasiłek pielęgnacyjny,
   2. świadczenie pielęgnacyjne,
   3. specjalny zasiłek opiekuńczy.

Zasiłek rodzinny i dodatki do tego zasiłku przysługuje:

• rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka;
• opiekunowi faktycznemu dziecka;
• osobie uczącej się;

jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674,00 zł.

W przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności kryterium dochodowe jest powiększone do kwoty 764,00 zł.
 

Rodziny, które przekroczą próg dochodowy nie stracą wsparcia finansowego państwa, ich świadczenia będą stopniowo obniżane wraz ze wzrostem dochodów.Za każde przekroczenie progu o 1 zł, łączna kwota świadczeń przysługujących rodzinie będzie pomniejszana o 1 zł.
Świadczenia zostaną wypłacone, gdy kwota do wypłaty po zastosowaniu mechanizmu „złotówka za złotówkę” będzie nie niższa niż 20 zł.

Zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia przez dziecko:

• 18 roku życia lub
• nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia
• 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności
• osobie uczącej się w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia (osoba ucząca się - oznacza to osobę pełnoletnią, uczącą się, niepozostającą na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub  w związku z ustaleniem prawa do alimentów z ich strony).

Miesięczna wysokość zasiłku rodzinnego:

• 95,00 zł na dziecko do ukończenia 5 roku życia;
• 124,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia;
• 135,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli:

• dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;
• dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub w pieczy zastępczej;
• osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;
• pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;
• osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od jego rodzica, chyba że:
  • rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
  • ojciec dziecka jest nieznany, 
  • powództwo o zasądzenie alimentów od drugiego z rodziców zostało oddalone, 
  • sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka,
  • dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach,
  • członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba ze przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Dodatki do zasiłku rodzinnego

1. Dodatek z tytułu urodzenia dziecka.

Dodatek przysługuje matce lub ojcu albo opiekunowi prawnemu dziecka, jednorazowo, w wysokości 1.000,00 zł. Dodatek przysługuje także opiekunowi faktycznemu dziecka w wieku do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, jeżeli nie został przyznany rodzicom lub opiekunowi prawnemu dziecka. Dodatek przysługuje, jeżeli kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu. Pozostawanie pod opieką medyczną potwierdza się zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną.

2. Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego.

Przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez okres:

- 24 miesięcy kalendarzowych,

- 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu,

- 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Dodatek przysługuje w wysokości 400,00 zł miesięcznie.

Dodatek nie przysługuje osobie, która:

-  bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego pozostawała w zatrudnieniu przez okres krótszy niż 6 miesięcy,

- podjęła lub kontynuuje zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, która uniemożliwia sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem,

- dziecko przebywa w placówce zapewniającej całodobową opiekę przez co najmniej 5 dni w tygodniu, w żłobku albo w przedszkolu, dziecko zostało umieszczone w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno – wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu, oraz w innych przypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem,
- w okresie urlopu wychowawczego korzysta z zasiłku macierzyńskiego,

- korzysta ze świadczenia rodzicielskiego.

3. Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka.

Dodatek przysługuje samotnie wychowującym dziecko matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców z następujących powodów: drugi z rodziców dziecka nie żyje; ojciec dziecka jest nieznany; powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone.
Dodatek przysługuje również osobie uczącej się, jeżeli oboje rodzice nie żyją.
Kwota dodatku wynosi miesięcznie:

- 193,00 zł na dziecko, nie więcej jednak niż 340 zł na wszystkie dzieci.
- 273,00 zł na dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, nie więcej jednak niż 500 zł na wszystkie dzieci.

4. Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej.

Dodatek przysługuje w wysokości 95,00 zł miesięcznie matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego.

5. Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego.

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka przysługuje osobom uprawnionym do zasiłku rodzinnego na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku:

- do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem  o niepełnosprawności;

- powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Kwota dodatku wynosi miesięcznie 90,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia lub 110,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

6. Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego.

Dodatek przysługuje osobie uprawnionej do zasiłku rodzinnego na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego. Dodatek przysługuje również na dziecko rozpoczynające roczne przygotowanie przedszkolne.
Dodatek przysługuje raz w roku w wysokość 100 zł.

7. Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.

Dodatek przysługuje osobie uprawnionej do zasiłku rodzinnego, w wysokości:
- 113,00 zł miesięcznie na dziecko w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości,  w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej,  w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej lub gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności, - 69,00 zł miesięcznie na dziecko w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej.
Dodatek przysługuje przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego.

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka

przysługuje z tytułu urodzenia się żywego dziecka w wysokości 1000,00 zł na jedno dziecko. Może zostać przyznane matce lub ojcu, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka. Wniosek o jego wypłatę składa się w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka objętego opieką prawną, opieka faktyczną albo dziecka przysposobionego - w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką albo przysposobienia. Wniosek złożony po terminie organ właściwy pozostawia bez rozpoznania.

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka przysługuje, jeżeli kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu. Pozostawanie pod opieką medyczną potwierdza się zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną.

Jeżeli dziecko urodziło się, zostało objęte opieką prawną lub przysposobione po 31 grudnia 2012 roku warunkiem przyznania świadczenia jest nieprzekroczenie kryterium dochodowego w kwocie 1922,00 zł. na osobę.

Kryterium dochodowe nie dotyczy dzieci urodzonych, objętych opieką prawną, opieką faktyczną albo przysposobionych przed 1 stycznia 2013r.

Zasiłek pielęgnacyjny

Zasiłek ten przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia osobie niepełnosprawnej opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. 

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

• niepełnosprawnemu dziecku;
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• osobie, która ukończyła 75 lat;
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje w wysokości 215,84 zł miesięcznie od 01.11.2019 r.

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:

• osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;
• osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego.

Uzyskanie dochodu.  W przypadku uzyskania nowego źródła dochodu (np. podjęcia zatrudnienia, uzyskania emerytury lub renty itp.) po 2019 roku należy dostarczyć umowę o pracę (lub zaświadczenie o zatrudnieniu na umowę zlecenie/dzieło, decyzję ZUS), zaświadczenie pracodawcy o dochodzie za pełny przepracowany miesiąc następujący po miesiącu w którym rozpoczęto zatrudnienie.

Utrata dochodu. Jeżeli ktoś z członków rodziny w 2019 roku osiągał dochód wykazany w zaświadczeniu US lub oświadczeniu a w tej chwili go już nie uzyskuje należy przedstawić kserokopię świadectwa pracy, lub zaświadczenie o formie i okresie zatrudnienia (umowa zlecenie/dzieło) oraz PIT-11/8b za 2017 r.  z wysokością utraconych dochodów (kserokopie + oryginały do wglądu) lub np. zaświadczenie ZUS.

Uwaga. Ktoś z członków rodziny osiągał dochód w 2019 r. ale nie przez pełne 12 m-cy a osiąga go nadal. Jeżeli dochód z 2019 roku wykazany przez poszczególnych członków rodziny nie obejmował pełnych dwunastu miesięcy tego roku (np. jeden  z członków rodziny podjął pracę w czerwcu 2019) dzieli się go przez faktyczną liczbę miesięcy w których został osiągany. W tym celu należy dostarczyć kopie umowy o pracę, zaświadczenie od pracodawcy (umowa zlecenie/dzieło), decyzję ZUS i PIT-11/8b za 2019 r. z wysokością uzyskanych dochodów (kserokopie + oryginały do wglądu) lub np. zaświadczenie o wysokości osiąganych dochodów.

UWAGA !!!  Zmiany dotyczące koordynacji świadczeń rodzinnych oraz świadczenia wychowawczego