Procedura przeprowadzania kontroli podatkowej u osób fizycznych, prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej na terenie Gminy Wilków

§ 1 Postanowienia ogólne

1. Działania w zakresie kontroli podatkowej prowadzone są przez pracowników Referatu Finansowego, Referatu Gospodarki Komunalnej (zwany dalej Zespołem), którego pracami kieruje Skarbnik Gminy.
2. Podstawę prawną ustalenia zasad przeprowadzania kontroli stanowi:
   1. Dział VI ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383),
   2. Rozdział V ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221 z późn. zm.).
3. Cel kontroli:
   1. powszechność i prawidłowość opodatkowania w zakresie podatku od nieruchomości, podatku rolnego, podatku leśnego, podatków od środków transportowych,
   2. weryfikacja rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania,
   3. kontrola zgodności ze stanem faktycznym deklaracji i informacji składanych przez podatników, na których ciąży obowiązek podatkowy.
4. Przedmiot kontroli:
   1. powierzchnie gruntów i sposób ich wykorzystywania,
   2. powierzchnie użytkowe budynków lub ich części i sposób ich wykorzystywania,
   3. budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
5. Zadania kontroli obejmują:
   1. wykonanie czynności sprawdzających u podatników, płatników, następców prawnych będących osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi, w tym spółkami nie posiadającymi osobowości prawnej, jak również w komórkach organizacyjnych Urzędu Gminy Wilków,
   2. podejmowanie działań w celu wyjaśnienia rozbieżności w zakresie danych zawartych w deklaracjach/informacjach, a stanem faktycznym,
   3. prowadzenie rejestru spraw przeprowadzonych kontroli, w tym zawiadomień, upoważnień, protokołów oraz innej korespondencji,
   4. sporządzanie protokołów z kontroli podatkowych, wzór protokołu stanowi załącznik nr 2 do niniejszej procedury,
   5. przekazywanie protokołów z przeprowadzonych kontroli podatkowych Skarbnikowi Gminy.

§ 2 Organizacja kontroli podatkowej

1. Kontrola podatkowa jest przeprowadzana w oparciu o przepisy ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym, ustawy z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym według planu kontroli, stanowiącego załącznik nr 3 do niniejszej procedury.
2. Zespół kontrolny prowadzi działania kontrolne, w szczególności w oparciu o ewidencję podatników oraz analizę informacji i dokumentów źródłowych znajdujących się zasobach Urzędu Gminy.
3. Kontrole przeprowadza się na podstawie zatwierdzonego przez Wójta Gminy Wilków planu kontroli lub na polecenie przełożonego w ramach kontroli doraźnej, na podstawie imiennego upoważnienia. Skarbnik Gminy przedkłada Wójtowi Gminy do zatwierdzenia plan kontroli na dany rok do dnia 31 marca bieżącego roku, w którym kontrola podatkowa ma być przeprowadzona.
4. Kontrole przeprowadzane są w zespołach co najmniej dwuosobowych. Dopuszcza się, że w skład zespołu kontrolującego wchodzić będą osoby zatrudnione na innych stanowiskach Urzędu, ale przynajmniej jednym z kontrolujących będzie pracownik zatrudniony na stanowisku ds. wymiaru podatków i opłat lub na stanowisku ds. księgowości podatków i opłat.
5. Kontrolujący zobowiązany jest do zachowania tajemnicy wszelkich informacji uzyskanych w trakcie wykonywania czynności kontrolnych, które stanowią tajemnicę skarbową w rozumieniu Ustawy. Dostęp do powyższych informacji posiada Wójt Gminy oraz inne osoby jeżeli wynika to z obowiązujących przepisów prawa. Obowiązek zachowania tajemnicy skarbowej istnieje także w przypadku ustania zatrudnienia lub zakończenia pracy w Referacie Finansowym.
6. Skarbnik Gminy składa Wójtowi Gminy sprawozdanie z realizacji rocznego planu kontroli do dnia 31 stycznia każdego następnego roku.

§ 3 Analiza prawdopodobieństwa naruszenia prawa

1. Kontrole przeprowadza się po uprzednim dokonaniu analizy prawdopodobieństwa naruszenia prawa.
2. Analiza obejmuje identyfikację obszarów podmiotowych i przedmiotowych, w których ryzyko naruszenia przepisów jest największe, w szczególności:
   1. wyniki dotychczasowych ustaleń przeprowadzonych przez pracowników merytorycznych,
   2. dostępne dane, dokumenty oraz ewidencje znajdujące się w zasobach Urzędu Gminy,
   3. inne dostępne informacje i zgłoszenia dotyczące nieprawidłowości w podmiotach funkcjonujących w kontrolowanym obszarze,
   4. decyzje w sprawie podatku od nieruchomości, deklaracje/informacje na podatek, dane z ewidencji gruntów i budynków, map geodezyjnych, innych dokumentów,
   5. wizje lokalne w terenie.
3. Zespół prowadzi działania kontrolne w oparciu o ewidencję podatników po ustaleniu aktualnych danych identyfikacyjnych kontrolowanego.
4. Do współpracy w powyższym zakresie zobowiązane są referaty Urzędu, w szczególności do udostępniania informacji w zakresie:
   • bazy danych podatników będących osobami fizycznymi lub prawnymi,
   • ewidencji gruntów i budynków,
   • danych zasobu geodezyjnego i kartograficznego będących w dyspozycji Starosty,
   • informacji z ewidencji pesel,
   • informacji z ewidencji mieszkańców,
   • rejestru zabytków,
   • informacji dotyczących wydawania pozwoleń na budowę,
   • decyzji zezwalających na użytkowanie budynków od Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego,
   • dzierżawy lub najmu nieruchomości należących do Gminy Wilków lub Skarbu Państwa.
5. Po dokonaniu analizy powyższych danych, odpowiedzialny merytorycznie pracownik zobowiązany jest do wytypowania kontrolowanego, gdy ustali że:
   1. zaniżono bądź nie wykazano poszczególnych podstaw opodatkowania w składanych informacjach/deklaracjach dotyczących podatków i opłat lokalnych,
   2. złożono informacje/deklaracje w zakresie podatków i opłat lokalnych przez osoby niezobowiązane (niewłaściwe deklarowanie),
   3. korzystano w nieuprawniony sposób ze zwolnień na podstawie przepisów ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, ustawy o podatku leśnym, zwolnień na mocy uchwał Rady Gminy,
   4. niewłaściwie stosowano stawki podatków i opłat lokalnych.
6. Ustalenia z analizy prawdopodobieństwa naruszenia prawa dokumentowane są na Formularzu stanowiącym załącznik nr 1 do niniejszej procedury.

§ 4 Tryb i zasady przeprowadzenia kontroli podatkowej

1. Obowiązkiem kontrolującego jest prawidłowe i obiektywne przeprowadzenie czynności kontrolnych zgodnie z obowiązującymi przepisami, ustalenie stanu faktycznego oraz właściwe udokumentowanie poczynionych ustaleń.
2. Kontrolę podatkową poprzedza doręczenie zawiadomienia, wystawionego według wzoru określonego w Rozporządzeniu Ministra Finansów, podpisanego przez Wójta Gminy lub osobę zastępującą.
3. Nie zawiadamia się o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej w przypadkach określonych w art. 282c Ustawy.
4. Kontrolę wszczyna się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Jeżeli kontrola nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wszczęcie kontroli wymaga ponownego zawiadomienia.
5. Wszczęcie kontroli przed upływem 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia wymaga zgody kontrolowanego.
6. Wszczęcie kontroli następuje po doręczeniu kontrolowanemu imiennego upoważnienia, wystawianego według wzoru określonego w Rozporządzeniu Ministra Finansów, udzielonego przez Wójta Gminy lub osobę go zastępującą oraz po okazaniu legitymacji służbowej.
7. Kontrola podatkowa może być wszczęta bez upoważnienia, w przypadku gdy okoliczności uzasadniają niezwłoczne podjęcie kontroli. w takim przypadku upoważnienie do przeprowadzenia kontroli doręcza się bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 3 dni roboczych od wszczęcia kontroli.
8. W ramach kontroli podatkowej kontrolujący upoważniony jest w szczególności do:
   • wstępu na grunt oraz do budynków, budowli lokali i innych pomieszczeń kontrolowanego podatnika w celu dokonania oględzin tych nieruchomości,
   • do żądania od podatnika udostępnienia akt, ksiąg i wszelkiego rodzaju dokumentów związanych z przedmiotem kontroli oraz do sporządzenia z nich odpisów, kopii, wyciągów, notatek, wydruków,
   • do wykonywania zdjęć, filmów jak również do zbierania innych dowodów w zakresie objętym kontrolą podatkową.
9. Kontrola powinna być zakończona bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie wskazanym w upoważnieniu do przeprowadzenia kontroli podatkowej. o każdym przypadku niezakończenia kontroli podatkowej w terminach wynikających z imiennego upoważnienia kontrolujący obowiązany jest zawiadomić kontrolowanego podając przyczyny przedłużenia terminu oraz zakończenia terminu kontroli wskazując nowy termin jej zakończenia.
10. Z czynności kontrolnych sporządza się protokół w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach spełniający wymagania określone w art. 290 Ustawy. Protokół podpisywany jest przez zespół kontrolny. Jeden egzemplarz przekazywany jest kontrolującemu za potwierdzeniem odbioru, a drugi jest dołączany do akt sprawy.
11. Poza protokołem, zespól kontrolny może sporządzać notatki służbowe, które stanowią materiał uzupełniający kontroli podatkowej.
12. W przypadku złożenia zastrzeżeń lub wyjaśnień do ustaleń protokołu, kontrolujący jest obowiązany rozpatrzyć zastrzeżenia i w terminie 14 dni od ich otrzymania zawiadomić kontrolowanego o sposobie ich załatwienia. Projekt informacji jest przedkładany do akceptacji Wójtowi Gminy, a następnie informacja jest podpisywana przez zespół kontrolny.
13. Pozostałe uregulowania nieujęte w powyższym paragrafie zawarte są w Dziale VI ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa.

§ 5 Kontrola przedsiębiorcy

1. Zasady kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorców określono w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców.
2. Kontrole planuje się i przeprowadza po uprzednim dokonaniu analizy prawdopodobieństwa naruszenia prawa w ramach wykonywania działalności gospodarczej. Sposób przeprowadzenia analizy określono w § 3 niniejszej Procedury.
3. Organ kontroli zawiadamia przedsiębiorcę o zamiarze wszczęcia kontroli.
4. Zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli nie dokonuje się, w przypadku gdy przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia, jak również w przypadku gdy przedsiębiorca nie ma adresu zamieszkania lub adresu siedziby lub doręczanie pism na podane adresy było bezskuteczne lub utrudnione.
5. Kontrolę wszczyna się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Jeżeli kontrola nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wszczęcie kontroli wymaga ponownego zawiadomienia. Na wniosek przedsiębiorcy kontrola może być wszczęta przed upływem 7 dnia od dnia doręczenia zawiadomienia.
6. Czas trwania wszystkich kontroli organu kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać w odniesieniu do:
   1. mikro przedsiębiorców – 12 dni roboczych;
   2. małych przedsiębiorców – 18 dni roboczych;
   3. średnich przedsiębiorców – 24 dni roboczych;
   4. pozostałych przedsiębiorców – 48 dni roboczych.
7. Czynności kontrolne mogą być wykonywane przez pracowników organów kontroli po okazaniu przedsiębiorcy albo osobie przez niego upoważnionej legitymacji służbowej upoważniającej do wykonywania takich czynności oraz po doręczeniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli, chyba że przepisy szczególne przewidują możliwość podjęcia kontroli po okazaniu legitymacji. w takim przypadku upoważnienie doręcza się przedsiębiorcy albo osobie przez niego upoważnionej w terminie określonym w tych przepisach, lecz nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia wszczęcia kontroli.
8. Podjęcie czynności kontrolnych po okazaniu legitymacji służbowej, na podstawie przepisów, może dotyczyć jedynie przypadków, gdy czynności kontrolne są niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia, a także gdy przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska.
9. Zakres kontroli nie może wykraczać poza zakres wskazany w upoważnieniu.
10. Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności kontrolowanego lub osoby przez niego upoważnionej.
11. Kontrolę przeprowadza się w siedzibie przedsiębiorcy lub w miejscu wykonywania działalności gospodarczej oraz w godzinach pracy lub w czasie faktycznego wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę.
12. Za zgodą lub na wniosek przedsiębiorcy kontrolę przeprowadza się w miejscu przechowywania dokumentacji, w tym ksiąg podatkowych, innym niż siedziba lub miejsce wykonywania działalności gospodarczej, jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli.
13. Za zgodą przedsiębiorcy kontrola może być przeprowadzona również w siedzibie organu kontroli, jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli.
14. Jeżeli działalność gospodarcza przedsiębiorcy jest już objęta kontrolą innego organu, organ kontroli odstąpi od podjęcia czynności kontrolnych oraz może ustalić z przedsiębiorcą inny termin przeprowadzenia kontroli.
15. Jeżeli wyniki kontroli wykazały rażące naruszenie przepisów prawa przez przedsiębiorcę, można przeprowadzić powtórną kontrolę w tym samym zakresie przedmiotowym w danym roku kalendarzowym, a czas jej trwania nie może przekraczać 7 dni, których nie wlicza się do czasu, o którym mowa w ust. 14.
16. Kontrolujący zobowiązany jest do dokonania wpisu w Książce kontroli odnośnie wszczętej kontroli.
17. Z czynności kontrolnych sporządza się protokół kontroli w dwóch egzemplarzach.
18. Przedsiębiorca może wnieść sprzeciw wobec podjęcia i wykonywania przez organy kontroli czynności z naruszeniem przepisów art. 48, art. 49 , art. 50 ust. 1 i 5, art. 51 ust.1, art. 54 ust. 1, art. 55 ust. 1 i 2 oraz art. 58 ustawy Prawo przedsiębiorców. Sprzeciw wymaga uzasadnienia.
19. Organ kontroli w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania sprzeciwu, rozpatruje sprzeciw oraz wydaje postanowienie o:
    1. odstąpieniu od czynności kontrolnych;
    2. kontynuowaniu czynności kontrolnych.
20. Pozostałe uregulowania nieujęte w powyższym paragrafie zawarte są w Rozdziale 5 - Ograniczenia kontroli działalności gospodarczej - ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców.
21. Ogólny schemat kontroli podatkowej przedsiębiorcy umieszczony jest w Biuletynie Informacji Publicznej.

§ 6 Postępowanie pokontrolne

1. Po zakończeniu kontroli, kopia/skan protokołu z kontroli podatkowej przekazywana jest do Skarbnika Gminy, który podejmuje dalsze czynności w sprawie.
2. Za każdy rok kalendarzowy do Wójta Gminy przekazywana jest informacja o efektywności działań wynikających z przeprowadzonych kontroli.
3. Wójt Gminy informowany jest o etapach i wynikach postępowań odwoławczych wszczętych przez organy odwoławcze na wniosek podmiotów kontrolowanych.

Załączniki:

• PDFZałącznik nr 1 do Procedury przeprowadzania kontroli podatkowej.pdf (176,54KB)
• PDFZałącznik nr 2 do Procedury przeprowadzania kontroli podatkowej.pdf (207,57KB)
• PDFZałącznik nr 3 do Procedury przeprowadzania kontroli podatkowej.pdf (201,53KB)