Zastrzeżenie numeru PESEL

Rejestr Zastrzeżeń Numerów PESEL umożliwia:

1. zastrzeżenie numeru PESEL;
2. cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL;
3. sprawdzenie statusu numeru PESEL;
4. wydanie potwierdzenia zastrzeżenia lub cofnięcia zastrzeżenia;
5. wydanie wydruku zawierającego historię zastrzeżeń numeru PESEL.

Rolą rejestru jest wzmożenie ochrony przed nadużyciami wynikającymi z kradzieży danych w celu np. wyłudzenia kredytu, przez osobę korzystającą z wykradzionej tożsamości. Wprowadzenie tego rozwiązania ograniczy liczbę przestępstw wywołanych kradzieżą tożsamości oraz zmniejszy straty finansowe osób fizycznych, jak też podmiotów prowadzących działalność finansową. W Rejestrze Zastrzeżeń Numerów PESEL odnotowane będzie zastrzeżenie lub cofnięcie zastrzeżenia konkretnego numeru PESEL, jak również czas dokonania tych czynności.

Wniosek o zastrzeżenie lub cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL może złożyć osoba pełnoletnia, obywatel polski lub cudzoziemiec posiadający numer PESEL. Wniosek składa się:

1. za pomocą usługi elektronicznej dostępnej na mObywatel.gov.pl;
2. osobiście w siedzibie organu dowolnej gminy;
3. za pomocą aplikacji mobilnej mObywatel;
4. w placówce operatora wyznaczonego, o którym mowa w art. 3 pkt 12 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe (osobiście);
5. w banku krajowym (osobiście lub w systemie transakcyjnym, w tym za pośrednictwem instytucji utworzonej na podstawie art. 105 ust. 4 ustawy Prawo bankowe);
6. w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej (osobiście lub w systemie transakcyjnym).

Od 1 czerwca 2024 r. instytucje finansowe (np. banki, firmy pożyczkowe, operatorzy telekomunikacyjni czy notariusze) będą miały obowiązek weryfikować, czy numer PESEL jest zastrzeżony przy zawieraniu np. umowy kredytu lub pożyczki.

Zastrzec numer PESEL lub cofnąć zastrzeżenie można już od 17 listopada 2023 r., jednak konsekwencje prawne będą wyciągane dopiero wobec zdarzeń, które nastąpią od 1 czerwca 2024 r.

Zastrzeżenie numeru PESEL nie blokuje możliwości rejestracji do lekarza, realizacji recepty czy załatwienia sprawy urzędowej.